Bonservis bedelleri dudak uçuklattı!
Birçok kulüp, mali fair play konusunda UEFA’nın radarına girerken, hâlâ tedbirler alınmadı. 4 sezonluk süreçte resmi rakamlara göre bonservis bedeli olarak 678 milyon lira kulüplerin kasasından çıktı.
Kulüplerin ödemediği paralar nedeniyle FIFA’ya başvuran ve davacı olan yabancı sayısı da 289’a yükseldi. Bu rakam sadece UEFA’ya üye ülkeler değil, dünya futbolu genelinde en çok dava dosyasına sahip ülke olarak Türkiye’yi ilk sıraya yerleştirdi.
Türk futbolu her sezon öncesi yabancı oyuncu kontenjanı konusunu tartışırken, Süper Lig kulüplerinin son dört sezonda kadrolarına kattıkları lejyonerler için “sadece bonservis bedeli” olarak tam 242 milyon 391 bin 358 euro, yani 678 milyon TL ödediği ortaya çıktı.
Transfer edilen futbolcuların kendilerine ödenecek ücret bu rakama dahil edilmezken, yabancı oyuncu çılgınlığının 1 ila 5 yıl arasında yapılan sözleşmelerin bütünü göz önüne alındığında, kulüplerin kasasından 500 milyon euro, bir başka değişle 1.5 milyar liraya yakın bir paranın çıkmasına yol açtığı hesaplandı.
Türkiye Futbol Federasyonu resmi kayıtlarına göre bir başka çarpıcı rakam ise, 2007-08 sezonundan bugüne Süper Lig kulüpleri ile PTT 1. Lig kulüplerinin kadrolarına dahil ettikleri yabancı oyuncu sayısı oldu. Yapılan araştırma, söz konusu yıllar arasında Süper Lig’de bin 437, PTT 1. ligde ise 409 yeni futbolcunun Türkiye’ye gelerek çeşitli kulüplerle sözleşme imzaladığını ortaya koydu. Böylece 2007-08, 2014-15 sezonları arasında her iki ligdeki yabancı oyuncu sayısı bin 846’ya ulaştı. Rakamın bu kadar büyümesine ise kulüplerden gelen talep üzerine yabancı oyuncu kontenjanında geçmişte ve günümüzde yapılan revizyonlar gerekçe gösterildi.
Geçen sezon tavan yaptı
Süper Lig’de bir yabancı oyuncuya ödenen bonservis ücretinin ortalama 2 milyon euro olarak (futbolcuya göre 11 milyon euro ile 500 bin euro arasında değişiyor) hesaplandığı inceleme, son dört sezon içinde en yüksek harcamanın 2013-14 sezonunda yapıldığını gösteriyor. Söz konusu sezonda Süper Lig takımları 93 yeni yabancı transferi yaparken, 2011-12 ve 2012-13 sezonunlarında bu rakam 83, 5+3 uygulamasına geçilen 2014-15 sezonunda ise 54 olarak belirlendi.
Yurt içinde takım değiştiren yabancı oyuncuların dikkate alınmadığı çalışmada, son dört sezon içinde ülkemize yeni gelen yabancı futbolcuların sayısı 313’e çıktı. Halen çeşitli kulüplerde forma giyen yabancılarla birlikte ülkemizdeki lejyonerlerin toplamı bin 653 olarak saptandı.
En fazla dava bizde
Yabancı oyuncu transferi konusunda bonkör davranan kulüplerimiz, hem bu futbolculardan aldıkları verim, hem de FIFA nezdinde düştükleri uyuşmazlıklar açısından büyük sıkıntı yaşadı. Örneğin 10 yabancı ile sözleşme yapıldığı dönemde kural gereği bunların 4’ü tribüne çıkarken, sezon ortalamasında kulüplerin oynattığı yabancı oyuncu sayısının ortalaması 4.3’ü geçemedi. Yani 6.7’lik bir verimsizlik söz konusu oldu.
Büyük umutlarla transfer edilen, ancak hayal kırıklığı yaşatan oyuncular ile, ödemeleri zamanında yapılmadığı için FIFA’nın kapısını çalan futbolcular da büyük sorun yarattı. Geçen sezon itibarıyla kulüplerle anlaşmazlığı düşen ve FIFA’ya başvurarak dava açan oyuncu sayısı 289’a yükseldi. Bu rakam sadece UEFA’ya üye ülkeler değil, dünya futbolu genelinde en çok dava dosyasına sahip ülke olarak Türkiye’yi ilk sıraya yerleştirdi.
İŞTE TOP 10
FUTBOLCU BONSERVİS (Euro)
EMENİKE 13 MİLYON
MEİRELES 10 MİLYON
SOW 10 MİLYON
BRUMA 10 MİLYON
AMRABAT 8 MİLYON
TABATA 8 MİLYON
SNEİJDER 7.5 MİLYON
KRASİC 7 MİLYON
MUSLERA 6.75 MİLYON
CHEDJOU 6.3 MİLYON
